f1teknik.net
Image default
Formula 1’de Güvenlik Tarihi

21. Yüzyıl

2000
– Zorunlu çarpışma testlerindeki çarpma hızı saniyede 13 metreden 14 metreye çıkarıldı.
– Kokpitin karbon fiber duvarlarının kalınlığı en az 3.5 milimetre olarak belirlendi.
– 2.5 milimetre kalınlığındaki kokpit duvarları içinde bulunan yüksek sıcaklıklara karşı dayanıklı poliyamit fiber yapılı (Kevler) katman, geçirgenliği ve kaza anında delinmeleri önlemek için tasarlandı.
– Sürücünün başının üzerindeki koruyucu bar 20 santimetreden 70 santimetreye çıkarıldı ve 2.4 tonluk yanal kuvvete dayanıklı olacak şekilde tasarlanması istenildi.
– Direksiyon : Kaza anında, pilot on saniye içerisinde araçtan çıkabilmeli ve direksiyonu yeniden takabilmeli.
– Aynalar : Aynaların ölçüleri en az 120 x 150 milimetre ölçülerinde olmalı.
– Zaman cezası : Ceza pist üzerindeki bütün zamanlayıcılarda gösterilir ve doğru ceza süresi yarış hakemleri tarafından belirlenir. Bu noktadan itibaren pilot aldığı ceza karşısında üç tur içerisinde pit alanına gelmek zorunda.

2001
– Mavi bayrak : Sürücü kendisine üçüncü kez gösterilen mavi bayrakla birlikte arkasından gelen araca geçmesi için izin vermek zorunda. Aksi takdirde on saniye dur-kalk cezası ile cezalandırılır.
– Görevliler daha iyi ve katı güvenlik kurallarıyla korunacaklar
– Baş dayanağı FIA standartlarına uygun şekilde yerleştirilmiş olmalı.
– Sürücünün başının yanındaki kokpit duvarları seviyesi en az 16 derecelik eğimle yükseltilmeli.

2002
– Çift yönlü telemetri : İlk kez kullanılmaya başladığında, FIA sadece motora izin vermiyordu, fren ve süspansiyon verileri de pit alanına gönderiliyordu fakat bununla birlikte verilerin araçlara tekrar geri gönderilmesine izin veriliyordu. Sıra dışı durumlarda, motorlar sınırlandırılmış olabilir ya da radio akışı sağlanamıyorsa: sarı bayraklar altında örneğin, diğer araç tehlikeli bir şekilde pist üzerinde durduğunda. Eğer yarışa ara verildiyse, sürücüler araçlarını değiştirebilirler. Fakat bu duruma sadece eğer pilot iki turdan fazla tamamlamadığında izin veriliyor.
– Cezalar : Süre cezası (dur-kalk) startta erken kalkış yapan, kaza ya da çarpışmaya sebep olan, diğer sürücüyü pist dışına çıkarmaya çalışan, üç kez mavi bayrak kuralına uymayan, geçiş yapmaya çakışan diğer sürücüyü kasıtlı bir şekilde engellemeye çalışan pilota verilir. Süre cezaları pit alanındaki hız limitini aşan pilot için ya da kendisine pist üzerinde avantaj sağlayacak bir biçimde şikana giren pilotlar için uygulanabilir.
– Çarpışma testi : Aracın arka tarafı için uygulanan yeni bir yanal test. Karbon fiber duvar olarak adlandırılan kısma 30 saniye boyunca 40 kN’luk bir kuvvet uygulanır. Uygulanan bu kuvvetin devamında farkedilebilir bir deformasyon olmayabilir.
–  Arka ışıkların boyutu 6 x 6 santimetreye çıkarıldı.
– Hidrolik direksiyon : hidrolik direksiyon kullanımına elektronik kontroller olmadan 1 Ocak 2002’den beri izin verildi.
– Sürücüler : Her bir takım sezon boyunca lider pilotunu bir kez ve ikinci pilotunu üç kez değiştirme hakkına sahiptir. Sıra dışı durumlarda, hastalık ya da kaza gibi, sürücüler daha sık değişikliğe uğrayabilir.

2003
Birçok pist sezon öncesi güvenliği artırmak için yeniden yapılanma yoluna gittiler.
Silverstone : Stowe virajındaki kaçış alanı asfaltlanarak değiştirildi.
Nurburgring : Son virajdan önceki şikan gözden geçirildi.
Magny-Cours : Pit alanı çıkış yolu araçlar için daha güvenli hale getirildi, piste giriş noktası yarış hızında oldu.
Budapeşte : İlk virajdaki kaçış alanları ve güvenlik duvarlarının boyutu artırıldı.
Suzuka : Sarmal pistte daha geniş kaçış alanları yapıldı ve yeni acil erişim noktaları oluşturuldu.

2004
– Monte Carlo bütün takımlara için garajlar ile birlikte kalıcı pit yolu verildi.
– Yeni standartlar :Bahreyn ve Şangay’daki yeni pistler güvenlik şartlarına yeni standartlar getirdi.
– Kasklar : Kaskların güvenliği için daha yüksek isteklerin düzenlendiği yeni standartlar oluşturuldu.

2005
– Baş desteği : Kokpitin içindeki koruyucu yastığın kalınlığı 75 milimetreden 100 milimetreye çıkarıldı.
– Tekerlek bağlantıları : Tekerlekler şasiye yüksek performanslı bağlantılarla bağlanırlar. Her bir bağlantı minimum altı tona direnebilecek yapıda olmak zorunda.
– İstanbul Park Pisti, Türkiye Grand Prix’i için inşa edildi, Formula 1’deki en güvenli ve modern pistlerden birisi.

2006
– Arka çarpışma testleri darbe hızı saniyede 12 metreden 15 metreye çıkarıldı.

2007
– 1 Ocak ve 31 Aralık tarihleri arasında yapılacak testlere sınırlama getirildi ve her bir takım için 30.000 kilometre sınırı getirildi. Bu süreçte 300 set lastik kullanımına izin verildi. Eğer güvenlik aracı pistte girerse pit alanı kapatılır ve bütün araçlar güvenlik aracının arkasında dizildiği anda tekrar açılır.
– Pistler : 1977’den beri ilk defa Japonya Grand Prix’ine Suzuka yerine Fuji ev sahipliği yaptı. Pist güvenliğinin artırılması için yapılan yeniden yapılandırma dönemi için verilen bir yıllık aradan sonra Spa tekrar takvime geri döndü.
– Güvenlik nedenlerinden dolayı pit alanındaki hız limiti 100 km/s’den 80 km/s’e düşürüldü.
– Güvenlik aracı periyodu boyunca, tur yiyen araçlara kaybettikleri turlarını geri alma hakkı verildi.

2008
– Daha fazla geçiş manevraları görebilmek adına çekiş kontrol sistemi yasaklandı.
– Aynı zamanda elektronik başlangıç yardımları yasaklandı.
– Vites kutuları bundan böyle 2008 dünya şampiyonasında dört Grand Prix haftasonu dayanabilecek şekilde üretilmesi istendi.

2009
FIA, Motor Sporları Güvenlik Gelişimi Fon’unda düzenlemeye gitti ve Michael Schumacher başkanlığında Max Mosley, Nick Craw, Jean Todt ve Norbert Haug’un yer aldığı bir yönetim birliği oluşturdu ve beş yıl süreyle genç pilotların güvenlik programlarında, resmi antreman programlarında ve pist güvenliği programlarında bu birliğin bilgilerinden faydalanacak. Yarış komiserlerinin atanmasında değişikliğe gidildi ve bununla birlikte komiserlerin gelişmiş video analiz sistemlerinden yararlanması sağlandı. Yaşanan olayların ardından alınan bütün kararlar FIA’nın resmi internet sitesinde yayınlanacak ve istenildiği takdirde kararların alınmasında kanıt olarak video kayıtlarından da yararlanılacak.

2010
Yarış kazaları hakkında karar verirken komiserlere yardımcı olması açısından eski Formula 1 pilotlarının deneyiminden yararlanılmaya başlandı. Her yarışa FIA komiserlerinden üç kişi sürekli olarak atanırken buna ek olarak her bir yarışa yerel komiserler de dahil edildi.

Kaynak: f1.com